“Als algemene trends zien we de aandacht voor klimaat en gezondheid en de verder toenemende urbanisatie. Daarnaast zorgt de wereld van e-commerce voor nog meer verkeer in de binnensteden terwijl het aantal (gemotoriseerde) verkeersbewegingen hier juist beperkt moet worden. Daarom staat de fiets hoog op de agenda en ontstaan er hubs aan de randen van de centra als onderdeel van de mobiliteitsketen en als logische plek om ook andere services te koppelen.

Deze aandacht voor de fiets vertaalt zich in een toename van het aantal verkochte fietsen en met name een stijgend aantal e-bikes. In 2019 was dat aandeel maar liefst 40 procent. Ook de robotiseringstrend zet zich voort. Dit gaat verder dan de diverse verbeteringen in fietskelders, zoals detectiesystemen en verbeterde toegangscontrole; een ontwikkeling die leidt tot de opkomst van de zelfservice fietsenstalling.

Parkeren e-bike’s
Ondertussen kampen gemeenten met fietsoverlast op straat, met het probleem van weesfietsen en met een tekort aan goede plekken. Vooral voor buitenmodelfietsen en e-bikes zijn de mogelijkheden beperkt om de fiets goed en veilig te stallen. Deze fietsen zijn kostbaar en bovendien te zwaar om in een etagerek te tillen. Ook zijn huidige stallingen op zich niet altijd even snel of gebruiksvriendelijk (kelder in gaan, plek zoeken, rek naar beneden tillen, fiets erin wurmen, op slot zetten).

Ten slotte is ook fietsdiefstal nog steeds een probleem dat het gewenste fietsgebruik kan belemmeren. De schattingen van het aantal gestolen fietsen lopen uiteen, omdat maar een klein percentage gedupeerden aangifte doet, en het lijkt wat af te nemen, maar het gaat volgens de Fietsersbond toch nog gauw om enkele honderdduizenden per jaar.

Fietsparkeerbeleid
Gemeenten buigen zich diep over hun fietsparkeerbeleid: hoe om te gaan met kort en lang parkeren, wat is op welke plekken wel en niet toegestaan en hoe wordt er gehandhaafd? Ook zien we dat diverse grote gemeenten in het kader van de enorme woonopgave hebben vastgelegd dat een gemeenschappelijke fietsenstalling een gelijkwaardige oplossing is ten opzichte van de traditionele bergingen. Met goede en voldoende fietsparkeerplekken kan een lagere autoparkeernorm gecompenseerd worden. Redenen te over om hard te werken aan het verbeteren van stallingen en dat gebeurt ook. Toch zijn hiermee nog niet alle fietsparkeeruitdagingen opgelost. Het kost (schaarse) ruimte en geld, terwijl er aan de andere kant steeds vaker het 24 uur gratis regime geldt.

100% Nederlandse innovatie
Minister Stientje van Veldhoven van Milieu en Wonen, toen nog staatssecretaris voor IenW, stelde in een BNR-radioprogramma de vraag hoe innovatievere en compactere fietsenstallingen gebouwd kunnen worden. Professor Arend Schwab, hoofd van het Bicycle Lab van de TU Delft, verwees naar een automatische stalling in Japan. Maar we hoeven er niet voor naar Japan.

In Rotterdam loopt een pilot met de Nederlandse innovatie FietsDock, een geautomatiseerde fietsparkeervoorziening. Deze gerobotiseerde oplossing, biedt op een totaal nieuwe innovatieve manier de mogelijkheid om slim, veilig, simpel en snel de fiets te parkeren en heeft nog meer USP’s in petto. Het concept werkt en voldoet aan de behoefte van fietsers. Daarom gaan we het komende jaar de ervaringen die hier worden opgedaan, verwerken in een volgende, grotere versie. Wij vinden het van belang om dit in samenwerking te doen met opdrachtgevers, gemeenten, ProRail of projectontwikkelaars. Die samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven, werd tijdens het recente Fietsparkeercongres -dat in het teken stond van innovatie in techniek en beleid- genoemd als voorwaarde voor innovatie. Er is ruimte nodig om te kunnen door ontwikkelen.

Smart – safe – simpel

Hoe werkt het? De gebruiker opent een deur met telefoon of pas, plaatst de fiets erin en is klaar. Zoeken naar een plek hoeft niet, dat doet het systeem. Je zou het een geautomatiseerde valet parking voor de fiets kunnen noemen. Er gaat steeds één fiets in een locker, die ruim genoeg is voor alle soorten fietsen, inclusief krat. De locker met fiets wordt door het systeem intern geparkeerd, in een ‘parkeertoren’ die zowel onder- als bovengronds kan worden gebouwd. Vervolgens verschijnt razendsnel bij de deur weer een nieuwe lege locker voor de volgende fiets. Diefstal en beschadigingen zijn hierdoor verleden tijd. Bovendien is de locker handig voor het opbergen van andere spullen, zoals tas of regenkleding. We willen ook diverse andere hub-services faciliteren, zoals delivery en drop off, deelfietsverhuur en fietsreparatie door de (mobiele) fietsenmaker. Uiteraard kan ook de accu van de e-bike opgeladen worden in de locker tijdens de stalling. Allemaal voordelen voor de consument.

Ruimtebesparend en goedkoper
Voor de gemeente of projectontwikkelaar is de oplossing efficiënt en goedkoper. Minder m3 voor meer fietsen. De lockers worden ‘gestapeld’, er zijn geen gangpaden en toegang tot een kelder nodig. En omdat het systeem volledig automatisch en onbemand is, zijn de exploitatiekosten lager. Het aantal menselijke handelingen is hiermee voor de consument tot een minimum teruggebracht. Mensen hoeven niet meer zelf een kelder in om een plek te zoeken.

Bewezen technologieën en schaalbaar
FietsDock maakt gebruik van bewezen technologieën, die al jaren hun dienst bewijzen voor distributiesystemen in de logistieke sector. Ten slotte is het systeem modulair en schaalbaar en in iedere vorm toe te passen op allerlei soorten locaties. De toepassing voorziet in meerdere deuren en ingangen voor een snelle doorstroming.

Zo spelen we met deze innovatie in op meerdere trends in mobiliteit. Het brengt meer mensen op de fiets omdat parkeren met dit systeem smart, safe en simpel is. En de stalling kan gecombineerd worden met additionele services waardoor het gemotoriseerd verkeer in de binnenstad beperkt kan worden en waarbij de additionele services ook een verdienmodel kunnen creëren. Fietsparkeren wordt dus FietsDocken.

verkeerskunde.nl | 20 december 2019